Lydia Beantwoordt Vragen

Ik heb een aantal collega’s die roken. Nu heb ik daar persoonlijk geen problemen mee, maar ik kan mij enigszins voorstellen dat anderen het vervelend vinden dat collega’s onder werktijd roken. Uit onderzoek blijkt zelfs dat 65% van de Nederlanders zich storen aan hun rokende collega. Een rokende collega is namelijk vaker weg van zijn plek, zou daardoor minder productief zijn en de geur is ook nog eens onaangenaam.

Roken onder werktijd is binnen veel bedrijven een punt van discussie. Binnen LBV is al meerdere keren voorgesteld om roken onder werktijd in zijn geheel te verbieden. Dit voorstel is iedere keer weer van tafel geveegd. De rokers zijn namelijk van mening dat roken onder werktijd hun goed recht is. Ook zouden zij minder productief worden als het roken onder werktijd geheel verboden zou worden. Daartegenover staan weer de collega’s die van mening zijn dat de werkgever het recht heeft om een algeheel rookverbod op te leggen. Maar mag dit eigenlijk wel?

Helaas voor alle rokers onder ons: het geheel verbieden van roken onder werktijd is wel toegestaan. Iedere werknemer heeft recht op pauze, waarin zij zelf mogen bepalen wat zij doen. In je pauze mag je dus zoveel sigaretten roken als je zou kunnen. Onder werktijd echter, staan werknemers onder gezag van de werkgever. Dit houdt kortgezegd in dat de werkgever mag bepalen wat er wel of niet gebeurt en wat de werknemer wel of juist niet moet doen (of laten).

Daarnaast staat in de Arbowet dat je werkgever moet voorkomen dat werknemers aan schadelijke stoffen worden blootgesteld. Nu mag ik hopen dat iedereen weet dat sigaretten niet goed voor de gezondheid zijn en zelfs kankerverwekkende stoffen bevatten. Op grond van de Arbowet mag er dan ook niet gerookt worden op de werk- of pauzeplek. Wel mag de werkgever speciale plekken aanwijzen waar werknemers toch een sigaretje kunnen roken, maar dan wel in hun pauze. 

Dat het overtreden van een algeheel rookverbod grote gevolgen kan hebben, blijkt wel uit de jurisprudentie. Roken in strijd met een rookverbod kan namelijk zelfs leiden tot ontslag op staande voet. Nu kan dit natuurlijk niet zomaar. Om een werknemer daadwerkelijk op staande voet te kunnen ontslaan omdat hij het rookverbod overtreedt, is het nodig dat de werknemer ook daadwerkelijk weet dat hij op staande voet ontslagen zal worden indien het rookverbod wordt overtreden. Controleer voordat je op je werk een sigaret opsteekt dus goed of dit wel mag! Een gewaarschuwd mens telt voor twee.

Nu is een algeheel rookverbod in onze ogen een te drastische maatregel. Maar hoe kan er op een andere manier worden omgegaan met roken onder werktijd? Een Japans bedrijf heeft hier de ideale oplossing voor bedacht. In plaats van het ‘bestraffen’ van rokers door het verbieden van roken onder werktijd, worden de niet-rokers beloond. Werknemers die niet roken krijgen bij het Japanse bedrijf zes extra betaalde verlofdagen per jaar!

Een andere manier om hiermee om te gaan is door de niet-rokende personeelsleden te belonen met een bonus. Een Amsterdams café verstrekt een bonus van 4% van het loon aan iedere werknemer die niet onder werktijd rookt. Bijkomend voordeel is dat dit ook een motivatie voor de rokende werknemers kan zijn om te stoppen.