Dag van de Arbeid: wat is de gedachte?

Op 1 mei 1890 vond de allereerste Dag van de Arbeid in verschillende landen plaats. Het initiatief van deze dag komt uit het vakbondsverleden. Maar waarom is deze dag in het leven geroepen en waarom op 1 mei? De keuze voor deze dag heeft verschillende redenen.  

 

Geschiedenis van de achturige werkdag

 

1817: een Engelse ondernemer, genaamd Robert Owen, pleit voor een achturige werkdag in fabrieken en op werkplaatsen. Dit deed hij omdat hij van mening was dat goed georganiseerde arbeid uiteindelijk voor iedereen meer rijkdom zou opleveren.

 

1856: In Australië werd de eerste overeenkomst tussen werkgevers en werknemers gesloten, een soort CAO, waar in een achturige werkdag vastgesteld werd.

 

1884: De Verenigde Staten nam een wet aan waarin werd voorgesteld om vanaf 1 mei 1886 nog maar 8 uur per dag te werken.

 

Het begin van de Dag van de Arbeid

 

In 1889 werd er bij het zogeheten Tweede Internationale (een internationale organisatie voor socialistische politieke partijen en vakbonden) in Parijs de officiële internationale Dag van de Arbeid uitgeroepen. De datum werd vastgesteld op 1 mei. Dit idee kwam vanuit de American Federation of Labour (AFL), een vakbond uit de Verenigde Staten.  De AFL organiseerde eerder (1 mei 1886) een nationale actiedag, wat resulteerde in een heftige situatie met gewelddadige praktijken en zelfs doden. Als eerbetoon aan deze arbeidsprotesten groeide 1 mei uit tot een internationale feestdag en werd deze zoals hierboven in Parijs officieel erkend. Ook is 1 mei een dag om te protesteren voor betere werkomstandigheden.

 

 

Vrij op 1 mei

 

In de Westerse wereld wordt deze dag nog uitbundig gevierd. Driekwart van de hele wereld is vandaag vrij. Het is immers een internationale feestdag. Maar wij in Nederland? Nee, wij niet. Wij zijn met zijn allen ook echt aan de arbeid op deze dag. Maar waarom?  De dag verdween langzaam na de Tweede Wereldoorlog nadat de sociaaldemocraten zich verzoenden met het Koningshuis en de verjaardag van de huidige koning of koningin een nationale feestdag werd. 1 mei raakte hiermee op de achtergrond en verdween. Eigenlijk heeft Nederland de Dag van de Arbeid ingeruild voor Koningsdag op 27 april. Opmerkelijk is wel dat de speciale gemeenten van Nederland (Saba, St. Eustachius en Bonaire) wel vrij zijn op 1 mei, terwijl zij ook Koningsdag hebben.

 

De conclusie is dat het huidige Nederland geen Dag van de Arbeid kent door de uitruil met Koningsdag in het verleden. Helaas voor ons Nederlanders, maar wij zullen toch moeten blijven werken op 1 mei.