Wil je als vrijwilliger aan het werk? Zo regel je dat op een juiste manier

Veel organisaties zijn voor een groot deel afhankelijk van vrijwilligers. Denk aan sportverenigingen en culturele instellingen. Nederland is volgens het CBS Europees koploper in vrijwilligerswerk. In de afgelopen jaren zetten maar liefst 40-50 procent van de mensen zich tenminste één keer per jaar in als vrijwilliger. Vrijwilligerswerk wordt vaak gezien als een nuttige sociale activiteit. Hiertegenover staat soms een onkostenvergoeding. Maar waar moet je rekening mee houden vanuit arbeidsrechtelijk oogpunt?

 

Er is in de wet- en regelgeving veel opgenomen over betaalde arbeid maar er is niks opgenomen over vrijwilligerswerk. Het is een arbeidsvorm die een grote mate van vrijheid kent. Dat klinkt goed! Maar let wel op. Want het betekent ook dat je als je aan de slag gaat als vrijwilliger er geen set spelregels klaarligt, zoals dat bijvoorbeeld wel het geval is bij een werknemer.

 

Hoe ga je dan op een goede manier de gemaakte afspraken regelen? Een vrijwilligersovereenkomst sluiten lijkt een logische vervolgstap. Als jurist ben ik daar natuurlijk altijd een voorstander van. Al is het maar zodat de gemaakte afspraken en bedoelingen van partijen op papier staan. Het blijft een uitdaging om dergelijke afspraken vast te leggen.

 

Wat regel je allemaal in een vrijwilligersovereenkomst? Bijvoorbeeld welke taken je als vrijwilliger uitoefent en of je daar een onkostenvergoeding voor krijgt of juist niet. Een geheimhoudingsbeding opnemen is raadzaam wanneer je als vrijwilliger gevoelige informatie onder ogen krijgt. Bij een werknemer is het uitgangspunt dat hij niet aansprakelijk is voor een fout, tenzij hij de fout opzettelijk of vanuit bewuste roekeloosheid maakte. De vrijwilliger is daarentegen niet beschermd door deze regel. Je bent als vrijwilliger in principe aansprakelijk als je een fout maakt. De vraag is vervolgens wel of het redelijk is dat je een schadevergoeding moet betalen en zo ja, hoe hoog die dan is. De organisatie kan zich wel voor dit risico verzekeren.

 

Wanneer je wilt stoppen met het vrijwilligerswerk dan zeg je de overeenkomst gewoon op. In tegenstelling tot een arbeidsovereenkomst zijn er geen ingewikkelde procedures en/of vaststellingsovereenkomsten. Andersom kan de sportvereniging of culturele instelling ook aangeven te willen stoppen. Heb je een vrijwilligersovereenkomst gesloten, bekijk dan wel even wat je daarin afgesproken hebt over een eventuele opzegtermijn. Niets geregeld? Dan is het uitgangspunt dat je een redelijke opzegtermijn in acht neemt.

 

Een vrijwilliger ontvangt geen loon enkel een kleine onkostenvergoeding. Vanaf 1 januari 2022 krijgt een vrijwilliger doorgaans een vergoeding van maximaal 2,75 euro per uur, tot een maximum van 180 euro per maand en tot een maximum van 1.800 euro per jaar. Tegelijkertijd heeft een vrijwilliger veel minder bescherming dan een werknemer. Des te meer reden om afspraken van tevoren goed vast te leggen in een vrijwilligersovereenkomst. Werken als vrijwilliger betekent immers niet altijd: Vrijheid blijheid!

 

 

Ilse Hanenberg